به گزارش پایگاه خبری«عصر نمایشگاه » به نقل از هنرآنلاین ، نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بیش از آنکه محلی برای عرضه و نمایش کتاب باشد، مکانی برای فروش کتاب، و البته همین ویژگی نمایشگاه کتاب است که ناشران را شیفته اردیبهشت ماه می‌کند. اما نمایشگاه کتاب تهران همیشه به عنوان مُسکنی موقتی، التیامی است بر داغِ بی رونقی بازار کتاب، اما درست بعد از نمایشگاه کتاب، رخوت بر بازار کتاب مستولی می‌شود. کافی است سری به فروشگاه‌های کتاب بزنید و ببینید چقدر خالی‌اند از مخاطبان کتاب.

منحنی نزولی فروش کتاب پس از نمایشگاه کتاب

مسئول فروشگاه ققنوس و همچنین دیگر کتابفروشانی که در بازارچه کتاب و راسته انقلاب مشغول به کتابفروشی هستند، می گویند :کتابفروشی‌های روبروی دانشگاه تهران، روزهای آرام و خلوتی را طی می‌کنند.

یکی از فروشندگان کتاب در کتابفروشی آیلار واقع در خیابان کریم خان زند درباره استقبال خریداران کتاب از این کتابفروشی می گوید: پیش از شروع نمایشگاه وضعیت فروش کتاب در فروشگاه ما، متوسط بود. یعنی اگر بخواهم بین قبل، زمان برگزاری و بعد از نمایشگاه یک مقایسه داشته باشم، می توانم بگویم پیش از نمایشگاه وضعیت فروشمان متوسط بود. هرچه به زمان برگزاری نمایشگاه نزدیک تر می شدیم، فروش بیشتر می شد و مراجعه به کتابفروشی آیلار رشد داشت.

این کتابفروش در ادامه گفت: زمان برگزاری نمایشگاه هم در یک کلام توصیفی، بسیار خوب بود و مراجعه به کتابفروشی مان بسیار زیاد شد. علتش هم این است که ما، هم کتاب های درسی و هم غیردرسی را می فروشیم. همچنین مانند دیگر کتابفروشی ها، هم کتاب های انتشارات خودمان و هم ناشران دیگر را می فروشیم. در نتیجه به دلیل نزدیکی فصل امتحانات، بسیاری از دانشجویان با توصیه و معرفی دوستانشان به کتابفروشی مان سر زدند.

طبق حرف های کتابفروش فروشگاه آیلار و کتابفروشان خیابان کریم خان، می توان منحنی مراجعه به کتابفروشی های این پاتوق خرید کتاب در تهران را به این صورت توصیف کرد: از ابتدای سال تا پیش از برپایی نمایشگاه کتاب، روند رو به رشد و صعودی. رسیدن منحنی به نقطه اوج و ماکسیمم خود در زمان برپایی نمایشگاه میزان مراجعه و خرید. و در نهایت طی کردن یک روند کاهشی و نزولی از روزهای پس از نمایشگاه.

رخوت در بازار کتاب

محمود آموزگار رئیس رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران درباره رخوت بازار نشر در ایام پس از نمایشگاه گفت:درست مشابه این وضعیت را در نمایشگاه های کتاب استانی می بینیم.این وضعیت دقیقا برای کتابفروشی های استانی به وجود می‌آید.

او معتقد است: به طور کلی اگر فلسفه نمایشگاه،ایجاد دسترسی برای مردم باشد، به نظرم باید به عنوان یک موضوع موقتی به آن نگاه کرد و درست در کنارش تلاش شود تا امکان دسترسی مردم به کتاب فراهم باشد. در نمایشگاه بیست و نهم، نگرانی ریزش مخاطب وجود داشت ولی این اتفاق نیافتاد و به نظرم، بازدیدکنندگان استانی و شهرستانی سهم بیشتری از حضور در نمایشگاه داشتند. این مساله نشان می دهد که دولت در طول سال، امکان دسترسی مناسبی را به کتاب، برای مردم به ویژه مردم شهرستان ها فراهم نکرده است.

بی رونقی بازار کتاب: بی انگیزگی نویسندگان

محمدکاظم کاظمی معتقد است که بی‌رونقی و بازار سرد کتاب سبب شده تا برخی از نویسندگان انگیزه‌ای برای نگارش اثر جدید نداشته باشند.

محمدکاظم کاظمی، شاعر و پژوهشگر می‌گوید: بی‌رونقی و بازار سرد کتاب سبب شده است تا انگیزه‌ای برای اتمام کتاب و رساندن آن به نمایشگاه کتاب باقی نماند. از سوی دیگر، امسال نمایشگاه کتاب به جای دیگری منتقل شده و من فکر می‌کنم که این جابجایی در میزان خرید مردم از نمایشگاه نیز تأثیرگذار باشد. ضمن اینکه برخی از ناشران نیز در چنین وضعیتی معتقدند که رفتن به نمایشگاه برای آنها توجیح اقتصادی ندارد.

این شاعر افغانستانی با بیان اینکه وضعیت کتابخوانی در کشور وضعیت مطلوبی نیست، یادآور شد: وضعیت حاضر سبب شده تا کارهای نیمه‌تمام را بدون سرعت انجام دهیم و ترجیح بدهیم که با صرف حوصله بیشتر این کار را انجام دهیم.

کاظمی بی‌رغبتی در میان مردم برای مطالعه را مولود عوامل مختلف دانست و افزود: بی‌رغبتی به کتاب تنها در میان مردم عادی دیده نمی‌شود، بلکه در میان شاعران و نویسندگان نیز دیده می‌شود؛ اگر میزان مطالعه امروز را با گذشته مقایسه کنیم به این نتیجه خواهیم رسید.

او افزود: برخی معتقدند که این مسئله نشأت گرفته از وضعیت بد اقتصادی مردم است، اما به نظر من این یک وجه است. مثلا تا چه اندازه به کتاب‌هایی که در قفسه‌های کتابخانه‌های خود داریم، مراجعه می‌کنیم و از همان کتاب‌های گذشته بهره می‌بریم؟ به نظر می‌رسد در کنار مسائل اقتصادی، عوامل مهم دیگری همچون فرهنگ عمومی، ارتباطات در دنیای مجازی، مشغله‌های زندگی امروز و ... نیز در این موضوع تأثیرگذار است.